van dakpan
Machinale
dakpannen
hebben als belangrijkste voordeel boven de
handvormpannen dat ze met een stempelpers voorzien kunnen worden van een gecompliceerd profiel.
De
oud-Hollandse pannen
waren berucht om het doorstuiven van regenwater en sneeuw
door
onbeschoten kappen.
Strodokken
en
aanstrijken
hielpen maar een beetje. Het
verbeteren van de aansluiting, vooral aan de zijkant, was dan ook gewenst.
De oplossing werd de
zijsluiting: omhoogstekende lijsten vormen
gleuven aan de bovenkant van de pan,
waarin de onderkant van de
wel
van de buurpan precies past. De buitenste gleuf is de
eigenlijke zijsluiting, de andere is of zijn de
hulpzijsluitingen.
Bij een dubbele of driedubbele zijsluiting is de wel aan de onderkant voorzien van
deklijsten,
de tegenhangers van de (hulp)sluitingen.
Het principe van de sluiting wordt ook bij de
dakpankop
toegepast: dat is de
kopsluiting.
Verwarrend is dat de term '(zij)sluiting' ook gebruikt wordt om het geheel van waterwerende gleuven en lijsten
aan te duiden, dus de gleuven aan de linkerkant van de ene pan, samen met de er in grijpende wel aan de rechterkant van de buurpan,
met inbegrip van de deklijsten.
De opkomst van de zijsluiting had ook een belangrijk nadeel: de machinale pannen
hebben geen speling meer bij het leggen. De oud-Hollandse kon je nog wel wat meer of
minder over elkaar schuiven, die rek was er nu uit.
Tekst: Jean Penders (01-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders